Geriatri
Geriatri, ileri yaşlarda koruyucu hekimlik uygulamalarıyla
sağlıklı yaşlanmalarını hedefleyen, ayrıca bu yaş grubunun sağlık sorunları
(akut ve kronik hastalıklarının tanı, tedavi ve takibi) sosyal ve fonksiyonel
yaşamları, yaşam kaliteleri ile ilgilenen bir bilim dalıdır.
Hastalara yaklaşımında şunlar
amaçlanmalıdır:
·
Koruyucu
hekimlik ve genel taramalar sayesinde daha belirti vermeden bazı hastalıkların
erken tanısı ile sağlığının korunması
·
Hastaların
fonksiyonel düzeyinin ve yaşam kalitesinin arttırılması
·
Hastalıkların
kesin tanısının konulması
·
Hipertansiyon,
diyabet, hiperlipidemi, endokrin hastalıklar gibi ileri yaşlarda sık görülen
dahili hastalıkların yanında hareketsizlik, depresyon, demans, delirium, düşme,
bası yarası, osteoporoz, çoklu ilaç kullanımı, görme ve işitmede azalma,
beslenme bozukluğu, sarkopeni gibi geriatrik sendromların taranması, tedavi ve
takiplerini planlaması
·
Optimum
çevresel ve sosyal desteği de sağlayıp hastanın uygun bakımının yapılması.
İleri yaşlardaki kişiler için koruyucu hekimlik büyük önem
taşımaktadır. Koruyucu hekimlik uygulamaları yaşam tarzı değişiklikleri,
kazalardan korunma, kalp-damar hastalıklarının önlenmesi, ağız ve diş sağlığı,
ruh ve akıl sağlığı ile ilgili değişikliklerin takibi ve önlenmesi, tarama
testleri ve aşı programlarını içermektedir. Bu uygulamalar sayesinde sağlığın
korunması ve kronik hastalıkların ilerlemesinin yavaşlatılması veya
durdurulması mümkün olabilmektedir.
Geriatri hastalarında “Çok Yönlü Geriatrik Değerlendirme”
yapılır. Bu değerlendirmede; standart tıbbi değerlendirmeden farklı olarak
ileri yaştaki kişilerin tıbbi problemleriyle birlikte fonksiyonel durumları,
geriatrik sendromları ve hayat kaliteleri çeşitli ölçeklerle değerlendirilir.
Ayrıca “kırılgan yaşlı” olarak adlandırılan geriatrik problemler
açısından en riskli grubu belirlemek de çok yönlü geriatrik değerlendirme ile
mümkün olmaktadır. Kırılgan yaşlılarda düşme, fonksiyonel bağımlılık, hastane
yatış ve ölüm riski artmaktadır. Bu hasta grubunun belirlenmesi ve tedavi/bakım
planının düzenlenmesi çok yönlü geriatrik değerlendirmenin en önemli
hedeflerindendir.
Yaşlı hastalar değerlendirilirken;
·
Hastalıkları
ve durumu hakkında detaylı bilgi alma (kendisi ve yakınlarından)
·
Bilinç ve iletişim durumunun incelenmesi
·
Yürüme,
denge, düşme, fiziksel yeterliliğin değerlendirilmesi
·
Aldığı
tedavilerin yan etkileri veya çoklu ilaç kullanımına bağlı bir problem var mı?
·
Beslenme
durumu, son aylarda ciddi kilo kaybı var mı?
·
Organ
yetersizliği var mı?
·
Kalp,
karaciğer, böbrek fonksiyonlarının durumu ya da kansızlık var mı?
·
Yakın
zamanda psikolojisinde bir değişme olmuş mu?
·
İdrar
kaçırma durumu, özellikle yaşlı kadınlarda var mı?
·
Yaşam
ortamı ve günlük yaşam aktivitesinin belirlenmesi, Kapasite kaybını tekrar elde
etme olasılığının belirlenmesi, Hızlı sık kötüleşme düzelme ataklarının
önlenmesine yönelik tedbirlerin alınması
Her yaşlı hasta yukarıda belirtilen noktalar göz önüne alınarak,
şikâyetine ve genel durumuna göre değerlendirilir. İhtiyaç durumuna göre farklı
uzmanlardan konsültasyon istenir.
Yaşlı hastalarda ana hedef hayat kalitesini mümkün olduğunca
belli bir düzeyde tutturmak, kendi günlük ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde
hayatlarını devam ettirmek ve hayatlarını kendi ev ortamlarında devam
ettirmektir. Ülkemize gelen misafirlerimiz gezi turları ve meşguliyet
terapilerinin yanı sıra bakım evlerinde rehabilitasyon hizmetlerinden
yararlanmaktadırlar.
Previous
Next